De Wereldwinkel is een Fairtrade winkel!
Fairtrade betekent eerlijke handel en richt zich op kansarme producenten in ontwikkelingslanden.
- Een eerlijke prijs betalen voor producten die de producenten in ontwikkelingslanden de ruimte geeft om zich op eigen kracht te ontwikkelen.
- Handel met respect voor mens en milieu, een langdurige handelsrelatie, ondersteuning bij productontwikkeling en transparantie van de handelsketen.
- Een vorm van handel waarbij gezocht wordt naar gelijkwaardigheid en partnerschap door de hele handelsketen
Wat wil Fairtrade bereiken?
Fairtrade/eerlijke handel wil dat producenten in ontwikkelingslanden een kans krijgen op een leven zonder armoede en met voldoende kansen op ontwikkeling. Niet door ontwikkelingshulp maar door fair met elkaar te handelen. Fairtrade maakt producenten en consumenten samen verantwoordelijk voor verbetering. Het is bij uitstek een ontwikkelingsmodel, dat armoede en achterstand wil omzetten in vooruitgang en ontwikkeling. Het leuke is: door fair te shoppen draag je bij aan een eerlijker wereld. Wie wil dat nou niet?
Geschiedenis
In de jaren zestig van de vorige eeuw vroegen ontwikkelingslanden om hun producten een vrijere toegang te geven tot de Westerse markten. Ze kregen nul op het rekest. Dit leidde in Nederland tot de oprichting van wereldwinkels, om toch iets te doen.
In april 1969 opende de eerste wereldwinkel in Breukelen, provincie Utrecht, gerund door vrijwilligers. Het doel was de wereldhandel te veranderen door de afzet van producten van kansarme producenten in ontwikkelingslanden te vergroten, voorlichting te geven aan het publiek en acties te voeren. Dit idee sloeg aan en er kwamen steeds meer wereldwinkels.
De verkoop is in de loop der jaren steeds meer geprofessionaliseerd. Momenteel werken wereldwinkels met een winkelconcept zoals dat in de retail gebruikelijk is. Nog steeds uitsluitend met enthousiaste vrijwilligers en met hetzelfde doel. Wel is de nadruk steeds meer komen te liggen op verkoop ven Fairtrade producten en voorlichting.
DE 10 GEBODEN VAN FAIRTRADE
- Kansen bieden aan gemarginaliseerde producenten
Doel is het bieden van kansen aan economisch achtergestelde, vaak op kleine schaal werkende, producenten in ontwikkelingslanden. - Transparantie en ketenverantwoordelijkheid
Er is openheid en ketenverantwoordelijkheid bij alle partners in de keten. - Eerlijke handelsvoorwaarden
Er wordt gestreefd naar betrouwbare, langdurige handelsrelaties, er is voorfinanciering waar nodig, afspraken zijn duidelijk en worden nagekomen. - Verantwoorde prijzen en leefbare lonen
De betaalde prijzen aan producenten zijn voldoende voor een leefbaar loon en om de kosten van productie en handel te dekken. - Geen kinderarbeid, geen gedwongen arbeid
Als oudere kinderen meewerken bij de producent mag dat niet ten koste gaan van gezondheid of onderwijs. Elke vorm van dwang of geweld is uitgesloten. - Gelijke kansen
Er is gelijke behandeling, ongeacht sekse, ras, religie. Geen discriminatie. En er is vrijheid van organisatievorming van medewerkers, in vakbonden of een gekozen vertegenwoordiging. - Verantwoorde arbeidsomstandigheden
Arbeidsvoorwaarden als werktijden, ziekteverlof en vakanties zijn goed geregeld. En voor een gezonde en veilige werkomgeving wordt zorggedragen. - Capaciteitsopbouw
Producenten krijgen passende ondersteuning voor de verdere ontwikkeling van hun bedrijfsvoering. Veelal is dit maatwerk. Het kan bijvoorbeeld gaan om marktinformatie, productontwikkeling, verbetering van de organisatiestructuur of het management. - Zorg voor het milieu
Alle partners in de keten streven minimale milieubelasting na. Ze doen dit door zo veel mogelijk gebruik te maken van natuurlijke hulpstoffen en door afvalstromen verantwoord te beheren. - Promotie van fair trade
Alle partners in de keten kennen de doelstellingen van fair trade, handelen er naar, en dragen dit ook uit.
Ontwikkelingslanden
De wereldwinkels betrekken hun producten uit “Low income or Middle income economies”, ook wel de ontwikkelingslanden genoemd. Om te bepalen welke landen dit zijn, wordt de indeling van de Wereldbank gevolgd.
Leefbaar loon
Wereldwinkels verkopen producten waarvoor de producenten in ontwikkelingslanden een reële vergoeding krijgen. Om dat te bepalen wordt het begrip ‘leefbaar loon’ gebruikt. Daaronder wordt verstaan dat als de producent aan het product voltijd zou werken, hij of zij een loon verdient waarmee hij én de productiekosten kan dekken én voor zijn (of haar) familie de kosten van voedsel, kleding, onderdak, medische kosten en schoolgelden voor de kinderen kan betalen. Uiteraard is dit aldus gedefinieerde ‘leefbaar loon’ verschillend van regio tot regio en van bedrijfstak tot bedrijfstak. En ook afhankelijk van de gemiddelde gezinsgrootte. Gewoonlijk is het leefbaar loon beduidend hoger dan de (door de ontwikkelingslanden vastgestelde) officiële minimumlonen.
Beoordeling fair trade importeurs
Wereldwinkels Nederland heeft een eigen beoordelingssysteem. Daarbij bezoekt een onderzoeker de importeur. De onderzoeker rapporteert zijn bevindingen aan de commissie beoordeling & assortiment. Deze adviseert het bestuur van Wereldwinkels Nederland. Als er voldoende onderbouwing is dat de importeur fair trade is wordt de importeur opgenomen op de lijst met fair trade importeurs. Dit geldt voor een nieuwe importeur. De importeurs die al op de lijst staan worden periodiek heronderzocht. Zo nodig worden verbeterpunten meegegeven, waaraan gewerkt moet worden om op de lijst gehandhaafd te blijven.
